|
|
მაგარი ზურგი აქვს - გავლენიანი მფარველი ან ძლიერი მოკავშირე ჰყავს
მამა აბრამის ბატკანი - ვითომც უმწიკვლო, უცოდველი, მართალი ადამიანი (ითქმის ირონიულად)
მარცხენა ფეხზე ამდგარა (ვინმე) - უგუნებოდაა, ცუდ ხასიათზეა (ვინმე)
მარჯვენა ხელი (ვისიმე) - საიმედო, ერთგული, ყოველგვარ საქმეში დამხმარე
მარჯვენის მოჭრა - ერთგული, საიმედო პირის ან საჭირო ნივთის დაკარგვა
მაღლა აყენებს (ვინმეს, რამეს) - ამჯობინებს, უპირატესობას აძლევს, დიდად აფასებს (ვინმეს, რამეს)
მაღლა დგას (ვინმეზე, რამეზე) - (ვინმეზე, რამეზე) უკეთესია, მეტის შემძლეა, უფრო განვითარებულია
მახეში გაბმა - გამოუვალ, უხერხულ მდგომარეობაში ჩაგდება
მახის დაგება - საფრთხის, განსაცდელის შექმნა, ხრიკების მოწყობა
მე შენ გეტყვი! - განა! შენ გგონია! (რამეში სრულიად დარწმუნების შემთხვევაში იტყვიან). მაგ. ინჟინერი მაგისთანა უნდა, - ამბობდნენ ხშირად მუშები, - თუ ბიჭი ხარ, ამოუდექი გვერდში! მე შენ გეტყვი, მოატყუებ (ა. ბელ.)
მეორედ დაბადება - რაიმე კარგის, მეტის-მეტად სასიამოვნოს, გამაბედნიერებელის შემთხვევა, ძალიან გახარება, აღტაცება
მეორედ მოსვლა - საშინელება, უბედურება, კატასტროფა
მეტი არ აგიდგა გვერდები! - არ მოხდება, არ გეღირსება (რამე)
მეტი რა გზა აქვს - მეტი საშუალება, მეტი გამოსავალი არა აქვს
მეტი რა ჩარაა - სხვა გამოსავალი, სხვა საშუალება არ არის, მეტი გზა არ არის (სპარსულად ჩარე ნიშნავს: ილაჯი, ძალა, ღონე)
მეშვიდე ცას ეწევა (სიხარულით) - ძალიან უხარია, აღფრთოვანებულია
მეცამეტე გოჭი - მეტიჩარა, რამკითხე (ცნობილია, რომ დედაღორს 12 ძუძუზე მეტი არ შეიძლება ჰქონდეს, მაგრამ თუ მან 13 გოჭი დაბადა, მაშინ მეცამეტე ზედმეტია, აქედან მომდინარეობს გამოთქმაც)
მეხად დაატყდა (რამე) - მეტისმეტად ეწყინა (რამე), შეაძრწუნა (რამემ)
მეხი დაატყდა თავზე - დიდი უბედურება შეემთხვა, შეძრწუნდა
მზე ამოუვიდა (ვისმე) - გაბედნიერდა, კარგი რამ შეემთხვა, ტანჯვას თავის დააღწია
მზე და მთვარე ამოსდის (ვინმეზე) - ყველაზე მეტად, უზომოდ უყვარს (ვინმე), შეხარის (ვისმე), (ვისიმე) იმედით ცოცხლობს
მზე პირს იბანს - მზიან ამინდში წვიმს
მზე ჩაესვენა (ვისიმე, რისამე) - (ვისიმე, რისამე) საქმე ცუდად წავიდა, დამარცხდა (ვინმე), განწირულია (ვინმე)
მზეზე გამოტა (რისამე) - გამოაშკარავება, გამომჟღავნება, მხილება (რისამე), დღის სინათლეზე გამოტანა
მზის დაბნელება - სიკვდილი, სიცოცხლეს გამოსალმება
მთა და ბარის გასწორება - ყველას და ყველაფრის გათანაბრება, გათანასწორება (უფლებრივად)
მიაბარა სული უფალს - მოკვდა, სული განუტევა
მიაყარე ცერცვი კედელს! - არაფერი გამოვა, ამაოდ ჩაივლის, ბევრიც რომ ეცადო, უშედეგოდ დარჩება
მიზანში ამოღება - გადაკიდება, ათვალწუნება, მტრული მოქმედების საგნად გახდა, მიზანში ამოღება; ამორჩევა
მიწამ ჩაყლაპა - ანაზდეულად გაუჩინარდა, უკვალოდ დაიკარგა
მიწასთან გასწორება - მოსპობა, განადგურება; დამცირება, გაქელვა, პატივის ახდა
მიწის პირიდან აღგვა - მოსპობა, განადგურება, გადაშენება, დედამიწიდან აღგვა
მიწის შვილი - ადამიანი; ამქვეყნიური არსება
მკვდრეთით აღდგომა - დაღუპვის პირზე მყოფის ან მძიმე ავადმყოფის გადარჩენა
მოკლე ფეხები აქვს (რამეს) - დიდხანს ვერ გაძლებს, მალე მოისპობა
მოუკრეფავში ნუ გადადიხარ - ნუ აკეთებ იმას, ან ნუ ლაპარაკობ იმას, რაც შენი საქმე არ არის, რაც შენ არ გეხება, საზღვარს ნუ გადადიხარ
მოუსავლეთში გაგზავნა - მოკვლა, წუთისოფელს გამოსალმება
მოუსვი ბაყაყური! - წადი! დაიკარგე! მოუსვი! აქ არ გაჩერდე!
მტვრის ადენა - გაცამტვერება, აწიოკება, ბდღვირის ადენა
მუსრის გავლება - ამოწყვეტა, განადგურება, მოსპობა, გაჟლეტა
მშრალზე დარჩენა - მოტყუებული, პირში ჩალაგამოვლებული დარჩენა, ცარიელზე დარჩენა
მხარე უჭირავს (ვისიმე) - ეხმარება, ემხრობა, ექომაგება, ხელს უწყობს (ვისმე)
მხარი მხარს მისცეს - ერთმანეთს დაეხმარნენ, მხარი დაუჭირეს, მხარში ამოუდგნენ
მხარი უქცია - სხვა მხარეს წავიდა, მიმართულება იცვალა; მოშორდა, გაეცალა
მხარის აქცევა - ორიენტაციის, მიმართულების გარკვევის, გზის გაგნების უნარის დაკარგვა, დაბნევა
მხარის დაჭერა - დახმარება, მიმხრობა, გვერდში ამოდგმა
მხარის მიცემა - დახმარება, შველა, მხარის დაჭერა, თანაგრძნობის გაწევა
მხარს უმშვენებს - მასთან არის, გვერდში უდგას (უზის), ახლავს, გვერდს უმშვენებს
მხარს უსწორებს - უტოლდება, უთანაბრდება
მხარში ამოდგომა - დახმარების გაწევა, შველა, გვერდში ამოდგომა, მხარის მიცემა