|
|
გამოსავლის მონახვა - მდგომარეობაში გარკვევა, მძიმე მდგომარეობიდან თავის დაღწევა
განკითხვის დღის დადგომა/განკითხვის დღის მოსვლა/განკითხვის ჟამის მოსვლა/დადგომა - შავი დღის, დანაშაულზე პასუხისმგებლობის დროის დადგომა
გველის ხვრელში გაძრომა - მიზნის (უმთავრესად სამარცხვინოს, ბოროტის) მისაღწევად ყოველი ღონის ხმარება. მაგ., რაც უნდა ძნელი საშვარი იყოს, გველის ხვრელში გაძვრება და იშოვნის. ძალადობა არაფრად არ მიაჩნია (გ.წერეთელი)
გვერდებში გაჯდომა (რისამე) - რისამე (აზრის, გრძნობის...) შეჩვევა, შეგუება, მოწონება, გატკბობა
გვერდის ავლა/გვერდის აქცევა/გვერდის ახვევა - უყურადღებოდ დატოვება, ანგარიშის გაუწევლობა
გვერდის დამშვენება - ვისიმე გვერდით ყოფნა, გვერდში დგომა
გვერდში ამოდგომა - დახმარების გაწევა, შველა, გვერდში ამოდგომა, მხარის მიცემა
გვერდში ამოყენება (ვისიმე) - მუდმივ დამხმარედ, თაბამებრძოლად გახდა (ვისიმე)
გზაზე დადგომა - გარკვეული გეზის აღება ამა თუ იმ საქმის შესასრულებლად
გზაზე დაყენება (ვისიმე) - გზის გაკაფვა, გეზის მიცემა, დახმარების გაწევა
გზა-კვალის აბნევა/გზა-კვალის არევა - დაბნევა, სწორი გზიდან აცდენა, თავგზის აბნევა
გზას გადაცდენა - სწორი გზიდან აცდენა; მოტყუება
გზ(ებ)ის მოჭრა - შებოჭვა, თავისუფლად მოქმედების საშუალების შეზღუდვა
გზიდან ჩამოცილება (ვისიმე) - თავიდან მოცილება, ჩამოშორება (ვისიმე)
გზის გაკაფვა - დაბრკოლებათა გადალახვა, წინსვლის პირობების შექმნა, გზის გაკვლევა
გზის გამრუდება - სწორი გზიდან აცდენა, ცუდ გზაზე დაყენება
გზის განათება - გეზის, მიმართულების მიცემა, გზის გაკვლევა
გზის გახსნა - გასაქანის მიცემა, რისამე (მოქმედების, წინსვლის, განვითარების...) შესაძლებლობების შექმნა
გზის დახლართვა - გზა-კვალის არევა, დაბნევა
გზის დახშობა/გზის შეკვრა - დაბრკოლებათა შექმნა, მოქმედების (განვითარების...) საშუალების მოსპობა
გზის მანათობელი ვარსკვლავი - დამხმარე, გზის მაჩვენებელი, გეზის მიმცემი, კეთილისმყოფელი
გლეჯა მოადინა (სადმე) - უცებ თავი ამოყო (სადმე)
გოლგოთას შედგომა - ტანჯვა-წამების, მძიმე ცხოვრების გზის დაწყება. (გოლგოთა არის მთა პალესტინაში, რომელზედაც, სახარების მიხედვით, ჯვარს აცვეს იესო ქრისტე)
გონების ამღვრევა - აღელვება, აღშფოთება, შავ ფიაქრებში გახვევა
გონების დაკარგვა - დაბნევა, არევა, თავგზის აბნევა
გონს მოგება/გონს მოსვლა - ჭკუაზე მოსვლა, მიხვედრა (რისამე), გამორკვევა; გრძნობაზე მოსვლა, ცნობიერების დაბრუნება
გრძელი დღე არა აქვს - დიდხანს ვერ იცოცხლებს, მალე მოკვდება
გრძელი ენა აქვს - ზედმეტი ლაპარაკი იცის, ყბედია, ენატარტალაა
გუდა-ნაბადის აკვრა/გუდა-ნაბადის აკრეფა - აბარგება, სამყოფელი ადგილის დატოვება, სხვაგან წასვლა
გუდას პირი მოხსნა - გაუთავებელი ლაპარაკი, ყბედობა დაიწყო
გულზე არ ახატია (ვინმე) - არ უყვარს, არ მოსწონს (ვინმე)
გულზე გადაგდება (რისამე) - დავიწყება (რისამე). მაგ., არ იქნა, ვეღარ გადავიგდე გულზე ეს შემთხვევა
გულზე გადაყრა - დავიწყება (რაიმე ცუდი განცდისა), დამშვიდება, გართობა (რაიმე ცუდი განცდის შემდეგ)
გულზე გასკდომა - ძალიან გაჯავრება, გაბრაზება, გამწარება
გულზე გახეთქა (ვისიმე) - ძალიან გაჯავრება, გაბრაზება, გამწარება, შეშინება (ვისიმე)
გულზე გველმა უკბინა - გამწარდა, უცებ რისამე გამო შეშფოთდა
გულზე დაბეჭდვა (რისამე) - კარგად, საფუძვლიანად დახსომება, გულში ჩაჭედვა (რისამე)
გულზე ვარდის გადაფენა - გახარება, აღფრთოვანება, სიამოვნების განცდა. მაგ., ეთერსაც იმის დანახვაზე გულს ვარდი გადაეფინა (ვ.ბარნოვი)
გულზე კბენა - გულის ტკენა, შეწუხება, წყენა
გულზე ლოდის დაწოლა/გულზე მძიმე ლოდად დაწოლა- დადარდიანება, დაღონება, შეწუხება, სულის შეხუთვა
გულზე მალამოს მოცხება - დამშვიდება, სიამოვნების განცდა. მაგ., ამ სიტყვებმა, ცოტა არ იყოს, გულზე მალამო მოსცხეს მის გაფიცხებულ გულს (გ.წერეთელი)
გულზე მოსვლა - გაჯავრება, გაბრაზება, გულის მოსვლა
გულზე მოშვება - დამშვიდება, დარდის, ჯავრის გადაყრა, გულს მოფენა
გულზე მოხვედრა (რისამე) - მკვეთრად განცდა, გულთან ახლოს მიტანა (რისამე)
გულზე შემონთება - შეწუხება, აღელვება, გაბრაზება
გულზე შემოყრა - გრძნობის დაკარგვა, გულის შეწუხება, გულის წასვლა
გულზე ცეცხლის მოკიდება - გაბრაზება, გამწარება, დატანჯვა
გულზე ხელ(ებ)ის დაკრეფა - უსაქმოდ ყოფნა, უმოქმედობა, სიზარმაცე
გულზე ხელის დადება - სიმართლის თქმა, მართლის აღიარება
გულთან ახლოს მიტანა (რისამე) - განცდა (რისამე), თანაგრძნობის გაწევა, გულთბილად მოკიდება
გული არ მისდის (ვინმეზე, რამეზე) - არ უნდა (რამე); არ მოსწონს, არ იზიდავს (ვინმე, რამე)
გული არ აქვს - გულქვაა, უგულოა; გულგატეხილია, გული აქვს აცრუებული, ხალისი არა აქვს
გული ეთანაღრება - გულს აკლია, უკმაყოფილოა, გულნაკლულოდაა
გული ერჩის - ძლიერია, გულადია, საბრძოლო განწყობილებაზეა
გული ეუბნება/ გული უთხრობს - გრძნობს, წინათგრძნობა უკარნახებს
გული მისდის - გული უწუხს, გულზე ეყრება, გრძნობა ეკარგება
გული მიუწევს (ვისკენმე, საითკენმე) - (ვინმესთან) ყოფნა სურს; (სადმე) წასვლა უნდა
გული საგულეს აქვს - არ ეშინია, დამშვიდებულია, დაიმედებულია, თავი ქუდში აქვს
გული უთქვამს (ვისთვისმე) - ეტრფის, უყვარს
გული უკვდება - ძლიერ სწყინს, განიცდის, აწუხებს (რამე)
გული უტირის - შეწუხებულია, განიცდის, გული უკვდება
გული უცემს (ვისთვისმე) - ეტრფის, უყვარს, მოსწონს (ვინმე), გული უთქვამს (ვისთვისმე)
გული ყელში სჩრია - ნერვიულია, ფიცხია, ადვილად ბრაზდება
გული შესტკივა (ვისთვისმე) - ებრალება, თანაუგრძნობს, მზრუნველობას უწევს (ვისმე)
გულიდან ამოგდება/გულიდან გადაგდება(რისამე, ვისიმე) - დავიწყება, გულიდან ამორეცხვა (რისამე, ვისიმე)
გულიდან ამოგლეჯა/გულიდან ამორეცხვა/გულიდან ამოღება (რისამე, ვისიმე) - დავიწყება, შეძულება, გულიდან ამოგდება (რისამე, ვისიმე)
გულიდან ამოხდომა (რისამე) - გრძნობით წარმოთქმა (რისამე)
გულიდან გადავარდნა (რისამე) - გადავიწყება, დავიწყება (რისამე)
გულიდან გადაყრა (რისამე) - დავიწყება (რისამე)
გულიდან ლოდის აცლა/ახსნა - რაიმე სადარდელის მოშორება, გულზე მოშვება
გულის აგდება (ვინმეზე, რამეზე) - გულის აცრუება, ვისამე ან რისიმე მიმართ ინტერესის დაკარგვა, გულის გატეხა, გულის აყრა
გულის ადუღება - სიბრალულით ავსება, გულის აჩუყება; გაჯავრება, გაბრაზება, გულის მოსვლა
გულის ამოსკვნა - ბევრი ტირილი, ქვითინი
გულის ამოჭმა - გაწამება, გატანჯვა; თავის მობეზრება, შეწუხება
გულის ამოჯდომა - აქვითინება, ატირება, გულის ამოსკვნა
გულის ამრევი - საზიზღარი, საძაგელი, თავის მომაბეზრებელი, ცუდი, უვარგისი
გულის ამღერება - გახარება, სიამოვნების შეგრძნება
გულის ანთება - გაბრაზება, გულის მოსვლა
გულის ატოკება - რაიმე (უმთავრესად სასიამოვნო) გრძნობის გამოწვევა (მოწონება, შეყვარება), გულის აჩქროლება
გულის აფანცქალება - აღელვება (მოუთმენლბის ან სიხარულისაგან)
გულის აღრენა - აღელვება, აღშფოთება, გაბრაზება, განრისხება
გულის აყრა (ვინმეზე, რამეზე) - შეძულება (ვისიმე, რისამე), გულის აცრუება (ვინმეზე, რამეზე)
გულის აჩუყება/გულის აჩვილება - გრძნობათა მორევა, ტირილის ხასიათზე მოსვლა
გულის აჩქროლება - რაიმე გრძნობის (გახარება, წყენა..) განცდა, გულის ატოკება
გულის აცრუება - ვისამე ან რისიმე მიმართ ინტერესის დაკარგვა, გულის გატეხა, გულის აყრა
გულის აძგერება - აღელვება
გულის ბუდიდან ამოვარდნა - აღელვება
გულის გაგმირვა - მწვავე ტანჯვის, ტკივილის მიყენება, გულის მოკვლა
გულის გაგრილება - გაგულგრილება, გულის გაცივება, გულის აყრა; დამშვიდება
გულის გადაბრუნება - შეშინება, შეძრწუნება, გულის გახეთქვა, ელდის დაცემა
გულის გადატრიალება/გულის გადაქანება - შეშინება, შეწუხება, გულის გახეთქა, ელდის დაცემა, გულის გადაბრუნება
გულის გადაყოლება - გართობა, თავის შექცევა
გულის გადაშლა/გულის გადახსნა - გულის ნადების გამჟღავნება, საიდუმლოს თქმა, გამხელა
გულის გაკეთება - გამხნევება, დაიმედება, წახალისება, გულის გამაგრება
გულის გამაგრება - გამხნევება, დაიმედება, ნუგეშისცემა, დამშვიდება, გულის გაკეთება
გულის გამოცვლა (ვინმეზე) - ვისიმე მიმართ განწყობილების, დამოკიდებულების შეცვლა (კარგისა ცუდად, ცუდისა კარგად)
გულის გაპარვა - გულის შეწუხება, გულზე შემოყრა
გულის გაპობა - მწარედ დანაღვლიანება, გულის მოკვლა
გულის გასივება - ძლიერ გაბრაზება, შეწუხება
გულის გასკდომა - შეშინება, შეძრწუნება
გულის გატეხა - იმედის, რწმენის დაკარგვა, სასოწარკვეთილებაში ჩავარდნა
გულის გაქვავება - გულქვა, შეუბრალებელი გახდომა
გულის (კარების) გაღება - საიდუმლოს გამჟღავნება, გულის გადაშლა; გამხიარულება
გულის გაწვრილება - შეწუხება, გულის გაწყალება
გულის გაწყალება - შეწუხება, თავის მობეზრება, უსიამოვნების მიყენება, გულის გაწვრილება
გულის გახევება - გულის გაქვავება
გულის გახეთქა - შეშინება, შეძრწუნება (ვისიმე); გაბრაზება, გაჯავრება (ვისიმე)
გულის გახსნა - გულის ნადების, საიდუმლოს გამხელა, გულის გადაშლა; გამხიარულება, კარგ გუნებაზე დადგომა
გულის დადაგვა - შეწუხება, მწარედ განცდა რისამე, გულის დათუთქვა, გულის დაწვა
გულის დადება - გულმოდგინედ, მუყაითად მოპყრობა, შეგუება (რისამე)
გულის დათუთქვა - დადარდიანება, დანაღვლიანება, შეწუხება, განცდა რისამე, გულის ტკენა, გულის დადაგვა
გულის დაკოდვა - შეწუხება, გულის დაწყვეტა, გულის ტკენა
გულის დალევა - შეწუხება, მოთმინების დაკარგვა
გულის დამძიმება - შეწუხება, გულის ტკენა
გულის დარჩენა (სადმე) - გულის დაწყვეტა (საიდანმე) წასვლის გამო
გულის დასერვა - წყენა, გულის ტკენა, გულის დაკოდვა
გულის დაღრღნა - შეწუხება, მოსვენების მოსპობა
გულის დაცხრომა - დამშვიდება
გულის დაწვა - წყენა, გულის ტკენა, გულის დაწყვეტა
გულის დაწყვეტა - წყენა, შეწუხება, გულის ტკენა
გულის დახურვა - განცდათა და გრძნობათა გაუმჟღავნებლობა
გულის დუღილი - გამწარება, წუხილი, დარდი, ბოღმის მოწოლა
გულის ვარდი - სატრფო, საყვარელი არსება
გულის იარა - დარდ-ნაღველი, გულის ტკივილი
გულის მიცემა/გულის მოცემა - გამხნევება, გამბედაობის მომატება
გულის მობრუნება - წყენის დავიწყება, კვლავ კეთილად განწყობა
გულის მოგება (ვისიმე) - (ვისიმე) მიმხრობა, გადაბირება; თავის სასარგებლოდ განწყობა (ვისიმე), გულის მონადირება
გულის მოკვლა - გამწარება, დაღონება, გულის დაკოდვა, მწარედ გულის ტკენა
გულის მოლბობა - დამშვიდება, დაწყნარება, დაშოშმინება; გულის მობრუნება; შებრალება
გულის მონადირება (ვისიმე) - გადაბირება, მიმხრობა, თავისადმი კეთილად განწყობა, გულის მოგება (ვისიმე)
გულის მოოხება - გულის მოჯერება; დარდის, მწუხარების გაქარვება
გულის მოსვლა - გაჯავრება, გაბრაზება, წყენა
გულის მოფხანა - ჯავრის ამოყრით სიამოვნების მიღება, გულის მოოხება
გულის მოჯერება - რაიმე მოთხოვნილების, სურვილის დაკმაყოფილება, გულის მოოხება
გულის ნადები - საიდუმლო სურვილი, ნაფიქრი
გულის პასუხი - სურვილი, გულის ნადები
გულის პოვნა - მოსულიერება; მადის გაღვიძება, გუნებაზე მოყვანა (შეუძლებლად მყოფისა)
გულის საუნჯე - ძვირფასი, სანუკვარი
გულის სიტყვა - სურვილი, გულის ნადები, გულის პასუხი
გულის სიღრმეში ჩაწვდომა - გულის ნადების გაგება და მისი მოწონება
გულის სწორი - სატრფო, მიჯნური
გულის ტკენა - წყენა, დანაღვლიანება, შეწუხება, გულის დაწყვეტა
გულის ტკივილი - დარდი, მწუხარება
გულის ტრიალი - შიში, ღელვა
გულის ფიცარზე დაბეჭდვა (რისამე) - კარგად, საფუძვლიანად დახსომება
გულის ყელში გაჩრა - ტირილის ხასიათზე მოსვლა, გულის ამოჯდომა
გულის ყელში მობჯენა - გაბრაზება, გაჯავრება, სულის შეხუთვა (ბრაზისაგან, ჯავრისაგან), გულზე ცეცხლის მოკიდება
გულის შევარდნა (ვინმეზე) - მოწინება, შეყვარება (ვისიმე)
გულის შეკუმშვა - შეწუხება, დადარდიანება, გულის ტკენა
გულის შეცვლა - განწყობილების, ხასიათის შეცვლა, დამოკიდებულების შეცვლა (ვისიმე მიმართ); გულის აყრა
გულის ჩათხრობა - დადარდიანება და განმარტოება
გულის ჩახვევა - დარდ-ნაღველის, გულის ნადების გაუმჟღავნებლობა, გულის ჩათხრობა
გულის ჩვენება - გულღიად მოპყრობა, გულკეთილობის დანახვება
გულის წაღება - შეწუხება, თავის მობეზრება
გულის წყლული/გულის ჭრილობა - დარდ-ნაღველი, გულის ტკივილი
გულის ხმა - აზრი, ფიქრი, გულის ნადები
გულისყურის მოკრება - ყურადღების მიქცევა, დაკვირვება
გულმა რეჩხი უყო - შეკრთა, შეცბა, გული შეუტოკდა
გულმა უთხრა - იფიქრა
გულს ასკდება - ბოღმა, ბრაზი ახრჩობს, გულზე სკდება
გულს მოშვება - დამშვიდება, ჯავრის, დარდის გადაყრა
გულში ამოჭრა (რისამე) - განზრახვა, მტკიცედ გადაწყვეტა, გულში ჩადება (რისამე)
გულში აქვს (რამე) - განზრახული აქვს რამე, ფიქრობს (რასმე)
გულში გავლება (რისამე) - გაფიქრება, აზრად მოსვლა, განზრახვა (რისამე)
გულში დამარხვა (რისამე)/გულში ჩამარხვა (რისამე) - დაფარვა, გულში შენახვა, გულში ჩახვევა (რისამე)
გულში დაჭრა - შეწუხება, გულის ტკენა, გულის დაკოდვა
გულში თქმა - გაფიქრება, აზრად მოსვლა
გულში ისრის გაყრა - გამწარება, გაწამება, დატანჯვა
გულში მოხვედრა (რისამე) - განსაკუთრებულად განცდა (რისამე)
გულში შენახვა (რისამე) - დაფარვა (რისამე); დამახსოვრება, გულში ჩამარხვა
გულში ჩავარდნა (ვისიმე, რისამე) - მოწონება, შეყვარება (ვისიმე, რისამე)
გულში ჩახედვა - ვისიმე გრძნობა-განცდათა შეტყობა; თანაგრძნობის გაწევა
გულში ჩახვევა (რისამე) - დაფარვა, გულში ჩამარხვა (რისამე); დახსომება (რისამე)
გულში ცეცხლის დანთება - გაბრაზება, გაჯავრება, გულზე ცეცხლის მოკიდება; აღელვება
გულში ცეცხლის ტრიალი - მწუხარება, მღელვარება, მწარე განცდების გამო გულის ტკივილი
გულხელის დაკრეფა - უსაქმოდ ყოფნა, უმოქმედობა, სიზარმაცე
გუნდრუკის კმევა - ხოტბის, ქება-დიდების შესხმა, პირფერობა. (გუნდრუკი ერთ-ერთი ტროპიკული ხის ფისი, რაც საკმევლად იხმარებოდა)
გუნებაში გავლება (რისამე) - გაფიქრება, აზრად მოსვლა, გულში გავლება (რისამე)
გუნებაში დაჯდომა (რისამე) - მოწონება, დასაშვებად მიჩნევა (რისამე)
გუშინდელი ღლაპი - სულ ახალგაზრდა, გამოუცდელი